Türkoloji Araşdırmalar Mərkəzi
- Mərkəzin rektor, professor Nazim Hüseynliynin təşəbbüsü və Türkiyə Respublikasının Azərbaycandakı Səfirliyinin dəstəyi ilə 1999-cu il sentyabrın 1-də yaradılmışdır.
- Türkoloji Araşdırma Mərkəzi elmi-tədqiqat mərkəzi kimi fəaliyyət göstərir, elmi-tədqiqat planıma uyğun olaraq təsdiq olunmuş elmi-istiqamət, mövzu və problemlər üzrə fundamental elmi araşdırmalar aparır. Mərkəz türkologiya sahəsində yerinə yetirilmiş elmi-tədqiqat işlərini təhlil edir, elmi potensialın statistikasını aparır, mütamadi olaraq görülmüş elmi işlərin nəticələrinə dair hesabatlar tərtib edir, AR Təhsil Nazirliyinə təqdim edir və elektron kommunikasiya vasitəsi ilə geniş təbliğ edir.
- Mərkəzin başlıca vəzifəsi prototürk, türk, türkdilli millət, xalq və etnik qrupların tarixi, dövlətçiliyi, elm və incəsənəti, mədəniyyəti, təsərrüfat, adət-ənənələrini tədqiq etməkdir. Burada türk ədəbiyyatı, dilçilik, araşdırmaları, ədib və mütəffəkirlərin irsinin tədqiqi ilə yanaşı dövlət xadimləri, ictimai-siyasi liderlərin də həyat və yaradıcılığı, dövlətçilik və idarəçilik fəaliyyəti elmə, faktlara istinadən araşdırılır. Mərkəzdə türkdilli millət və xalqların ləhçələrinin dərindən öyrənilməsi yolu ilə sözlüklərin tərcümə və tərtibi həyata keçirilir. Mərkəzin fəaliyyət istiqamətlərinə və cari və prespektiv iş planına əsasən, tarixi-hüquqi kitablar, dastan, sözlük və digər elmi-kütləvi nəşrlər üzərində müntəzəm tədqiqat işləri aparılır.
- Ötən illər ərzində Mərkəzdə Kainatın yaranması və Şumerlərlə əlaqəsi, Şumer, Babil, Şumer və Akkad dillərinin ortaq xüsusiyyətləri, Azərbaycan və Şumer sivilizasiyasının davamlı mədəniyyəti, Ümumdünya tufanı və Şumer mədəniyyəti, Mixi yazının inkişaf mərhələləri və Şumerlərlə əlaqəsi, Şumer fəlsəfəsi və sivilizasiyası, Gilgameşin kimliyi, Şumerlərin “Gilqameş Dastanı” və onun ideya izlərinə dair, Şumerlərin həyat və inancları ilə keçmiş Türk inancları arasındakı oxşarlıq və fərqliliklər üzərində elmi araşdırmalar aparılmışdır.
- Hakkı Önkalın “Osmanlı Hanedan Türbələri” və Mebrure Tosun və Kadriye Yalvacın “Şumer, Babil, Assur kanunları və Ammi Şaduqa Fermanı” kitabları üzərində də araşdırmalar aparılmış, Koroğlu dastanı, Dostluq dastanı, Tanrı elçisi İbrahimin soyuna dair, eləcə də Həsənoğlunun Türk xalqlarının inanclarında vә “Sirәtin-Nәbi” əsərindә Göy və göylә bağlı ifadәlәri, qəzəlləri tədqiq olunmuşdur.
- Türklər üçün ortaq ünsiyyət dili, problemləri, Milli şüurun inkişafı, möhkəmləndirilməsi, Qazax, qırğız, özbək ədibləri və türkçülük haqqında, Türk mədəniyyət və dəyərləri barədə tədqiqat işləri araşdırılmaqda davam edir.
- Türk dili ədəbiyyatında Nuri Pakdil yaradıcılığı “Yazmaq bir möcüzə” əsərində araşdırılması görüləcək işlərin arasında yer alır.
- Şumerologiya sahəsində aparılan dərin elmi araşdırmalara mərkəzdə geniş yer verilir. Bakı Avrasiya Universitetinin rektoru, fəlsəfə elmləri doktoru, professor N.Z.Hüseynlinin uzunmüddətli elmi araşdırmaları bu baxımdan çox diqqətəlayiqdir. Nazim Hüseynlinin Şumer sivilizasiyasına həsr edilmiş elmi yazıları, leksik paralellərə aid kitabları da önəmli vəsaitlərdir.
- Mərkəzdə doktorant və magistrantar mövcud ədəbiyyatlarla tanış olunur, müzakirələr edirlər.
- Türkoloji Araşdırmalar Mərkəzinin kitabxana fondu daima zənginləşdirilir.
- Mərkəzin strukturuna Mərkəzin rəhbəri, aparıcı elmi işçi, böyük elmi işçi, elmi işçi, kiçik elmi işçi, mütəxəssis və texniki heyət daxildir.
- Mərkəzin ilk rəhbəri tibb elmləri doktoru, professor Nurəddin Rzayev olmuşdur. Hazırda Mərkəzin rəhbəri fəlsəfə elmləri doktoru, professor Nazim Hüseynlidir.
